Promotieonderzoek

Hilde Neus werkt aan haar PhD-onderzoek, waarin ze de rol van vrouwen in de slavernijgeschiedenis van Suriname onderzoekt. Haar onderzoek richt zich op hoe vrouwelijke actoren – zowel tot slaaf gemaakten als plantagehoudsters – zich bewogen binnen het slavernijsysteem en hoe zij werden gerepresenteerd in historische en literaire bronnen. Ze combineert geschiedkundig en literair onderzoek met een analyse van oral history, waardoor ze een dieper inzicht biedt in de complexe machtsdynamiek en genderverhoudingen binnen de slavernijperiode.

Haar promotieonderzoek is een vervolg op haar eerdere werk over Susanna du Plessis, een beruchte slavenhoudster, en breidt dit uit met een bredere analyse van vrouwelijke agency binnen het koloniale Suriname. Haar werk draagt bij aan dekoloniale geschiedschrijving door onderbelichte perspectieven te belichten en historische bronnen kritisch te herinterpreteren.

Thema's

Vrouwen in de slavernij: tussen slachtofferschap en macht
Neus heeft zich gespecialiseerd in de dubbelzinnige positie van vrouwen in het slavernijsysteem, waarbij zij zowel onderdrukt werden als in bepaalde gevallen actieve rollen speelden in het koloniale bewind. In haar onderzoek analyseert ze hoe deze vrouwen in historische archieven worden beschreven en hoe hun verhalen worden doorgegeven in de Surinaamse geschiedschrijving.

Oral history en de doorwerking van het slavernijverleden
Een belangrijk onderdeel van haar werk is het bestuderen van oral history, waarbij ze de verhalen van nakomelingen van tot slaaf gemaakten vastlegt en onderzoekt hoe deze herinneringen generaties lang worden doorgegeven. Haar werk helpt om mondelinge overleveringen te integreren in academisch onderzoek, waarmee ze bijdraagt aan een inclusiever historisch narratief.

 

Surinaamse vrouwen en literatuur
Naast haar historische onderzoek heeft Neus verschillende studies gepubliceerd over de rol van vrouwelijke auteurs in de Surinaamse literatuur en hoe zij via hun werk gender, identiteit en koloniale trauma’s verkennen. Haar bijdragen aan literaire studies hebben inzicht verschaft in hoe Surinaamse schrijfsters hun ervaringen hebben vertaald naar poëzie en proza.

Het beeld van zwarte vrouwen in koloniale reisverslagen
In haar meest recente onderzoek analyseert Neus hoe zwarte vrouwen werden afgebeeld in reisverslagen uit de 17e en 18e eeuw. Ze onderzoekt hoe deze koloniale representaties hebben bijgedragen aan stereotyperingen die tot ver in de moderne tijd doorwerken. Haar kritische benadering helpt om deze historische beeldvorming te deconstrueren en te begrijpen in de context van hedendaags raciaal en genderbewustzijn.

Hilde Neus blijft met haar onderzoek en publicaties bijdragen aan de academische en maatschappelijke discussie over slavernij, gender en de doorwerking van het koloniale verleden in Suriname en het Caribisch gebied. Haar interdisciplinaire benadering, waarbij ze geschiedenis, literatuur en oral history combineert, maakt haar een toonaangevende stem in dit vakgebied.

Bibliografie

Boekpublicaties – Monografie

Neus, Hilde. Susanna du Plessis: Portret van een slavenmeesteres. KIT Publishers, 2003.
Een biografie van Susanna du Plessis, een 18e-eeuwse Surinaamse plantagehoudster, berucht om haar wreedheid tegenover tot slaaf gemaakten.

Boekbijdragen – Hoofdstukken

Neus, Hilde. “Gender based Violence in 18th C Suriname.” In: Gender and Slavery, red. Verene Shepherd & Donnette Bean, University of the West Indies, 2024.
Een analyse van gendergerelateerd geweld tijdens de slavernij in de achttiende eeuw in Suriname.

Neus, Hilde. “Maiden and Meme.” In: Women and Memory in Caribbean Cultural Production, red. Hilary Henke, University of the West Indies, 2022.
Over de wisselwerking tussen beeldvorming, sociale media en erfgoed in de Caribische context.

Neus, Hilde. “Seksualiteit in Suriname: Tegenverhalen over liefde en vleselijke conversatie in een koloniale samenleving.” In: Jaarboek Achttiende Eeuw: Liefde en erotiek, Amsterdam University Press, 2021.
Een alternatieve lezing van seksualiteit in Suriname tijdens het koloniale tijdperk.

Neus, Hilde. “Een ‘Surinaams’ blijspel in de chicanes van de Amsterdamse elite.” In: Het andere postkoloniale oog, red. Michiel van Kempen, Uitgeverij Verloren, 2020.
Over hoe Surinaamse literatuur zich verhoudt tot machtsverhoudingen in de Nederlandse literaire wereld.

Neus, Hilde. “FuMoiMoi: Body Arts as Identity Marker.” In: Social and Cultural Dimensions of Indian Indentured Labour and its Diaspora, red. Maurits Hassankhan e.a., Manohar Publishers, New Delhi, 2016.
Een bespreking van lichaam en schoonheid als expressie van identiteit bij Hindostaanse vrouwen in diaspora.

Neus, Hilde. “Feit of fictie: Historie in de Surinaamse literatuur.” In: Verkenningen in de historiografie van Suriname, deel 2, red. M. Hassankhan e.a., ADEK Universiteit, Paramaribo, 2013.
Een reflectie op de grenzen tussen fictie en geschiedschrijving in Surinaamse romans.

Redactie en samengestelde bundels (Edited Volumes)

Neus, Hilde (red.). Wim Bos Verschuur: Het vergeten land. Stichting Surinaams Museum, 2017.
Een bloemlezing en herwaardering van het literaire werk van Wim Bos Verschuur.

Neus, Hilde (red.). W.E.H. Winkels – De Tooverlantaarn van Mr. Furet (1840). Stichting Surinaams Museum, 2013.
Een heruitgave van een vroeg literair werk uit Suriname met een inleiding en toelichting.

Neus, Hilde & Jan Bongers (red.). Uitlandig: Vriendenboek voor Els Moor. Eigen Beheer, Paramaribo, 2012.
Een eerbetoon aan literatuurcriticus Els Moor, met bijdragen over literatuur, educatie en Suriname.

Neus, Hilde (red.). Zoveel zinnen, zoveel talen. Schrijversgroep ’77, Paramaribo, 2011.
Een bundel die de meertalige werkelijkheid van Suriname viert via essays, verhalen en poëzie.

Neus, Hilde & Laddy van Putten. Gerrit Schouten: Met meesterhand vervaardigd. Stichting Surinaams Museum, 2008.
Een visuele en contextuele analyse van het werk van Gerrit Schouten, de bekende Surinaamse dioramakunstenaar.

Wetenschappelijke Artikelen – Nationaal

Neus, Hilde. “Andere werelden: 70 gekleurde vrouwen tegen een burgerwacht.” Historica, nr. 1, 2022, pp. 20–33.
Een verkenning van activisme en verzet onder vrouwen van kleur in Suriname.

Neus, Hilde. “Dada; Rocking Horse. Yes Yes.” His/HerTori, nr. 8, 2019.
Een bespreking van het werk van kunstenaar Kurt Nahar en diens verwerking van geweld, kolonialisme en kinderlijkheid.

Neus, Hilde. “Literatuur in Suriname sinds 1975.” His/HerTori, Paramaribo: IMWO, 2015.
Een overzicht van ontwikkelingen in de Surinaamse literatuur na de onafhankelijkheid.

Neus, Hilde. “10 koeien: taal en cultuurelementen in een Surinaamse rap.” OSO, jrg. 33, nr. 1/2, 2010.
Een linguïstische analyse van urban culture en rapteksten in Suriname.

Neus, Hilde. “Ras of Ratio? Verbod op het huwelijk tussen zwarte mannen en blanke vrouwen.” OSO, jrg. 26, nr. 2, 2007.
Een bespreking van wetgeving en sociaal discours rondom rassenrelaties in het koloniaal recht.

Wetenschappelijke Artikelen – Internationaal

Neus, Hilde. “Contested Chains: Heritage of Slavery in a Colonial Setting.” In: Sense and Sensibility: The Dutch and Delicate Heritage Issues, ICOM, red. Andrea Kieskamp, Rotterdam, 2010.
Een reflectie op de spanningen tussen erfgoed, slavernij en publieke herinnering in het Caribisch gebied.

Neus, Hilde. “Gerrit Schouten’s Dioramas in the Barbados Museum.” Journal of the Barbados Museum & Historical Society, vol. LIII, 2007.
Een onderzoek naar de internationale verspreiding en receptie van Schoutens werk.

Populaire en Journalistieke Bijdragen

Neus, Hilde. “Kinderliteratuur in Suriname: Een onderbelicht genre.” De Ware Tijd Literair, 2010.
Een bespreking van representatie en educatie in Surinaamse jeugdliteratuur.

Neus, Hilde. “Van Belle van Zuylen tot Gertrude Stein: de bouw van moderne literatuur.” In: Uitlandig, 2012.
Een essay over vrouwelijke schrijvers en hun invloed op de moderne literaire canon.

Neus, Hilde. “Vrouwelijke auteurs en hun strijd in de Surinaamse literatuur.” OSO: Tijdschrift voor Surinamistiek en het Caraïbisch Gebied, vol. 24, nr. 2, 2005, pp. 88–102.
Een beschouwing over de positie van vrouwelijke schrijvers in de Surinaamse literatuurgeschiedenis.

Neus, Hilde. “Een quaad gerugt? Het verhaal van Alida en Susanna.” OSO: Tijdschrift voor Surinamistiek en het Caraïbisch Gebied, vol. 21, nr. 1, 2002, pp. 25–40.
Een historische analyse van twee vrouwenlevens in het 18e-eeuwse Suriname.

Columns en Recensies

“Leren van geschiedenis”, wekelijkse column in De Ware Tijd.

“Museumstof”, wekelijkse column in De Ware Tijd.

Hoofdredacteur (sinds 2017) en auteur (sinds 1997) van De Literaire Pagina, wekelijkse bijlage in De Ware Tijd.